دومین نشست از سلسله نشستهای ایدهپردازی و نوآوری در علوم انسانی اسلامی (نشان) با حضور اساتید و پژوهشگران با عنوان «ارزیابی مجدد فرضیههای پایهای مکتب نوسازی از راه ارزشهای دینی و سنتی جامعه ایرانی» مورخ ۶/ ۲/ ۹۵ در سالن جلسات دفتر منا در قم ساعت ۱۰ ـ ۱۲برگزار شد.
جلسه باقرائت قرآن کریم آغاز شد و سپس جناب آقای دکتر لطیفی (رئیس منا) به اساتید و دانشپژوهان محترم خوش آمد عرض کرد و گفت هدف این است که فضای گفت و گو و نقد صریح در چنین نشستهایی به وجود آید.
در ادامه ایدهپرداز محترم دکتر مهدی نصیری (پژوهشگر حوزه جامعه شناسی اسلامی و محقق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه) به ارائه بحث پرداخت و گفت: با توجه به فرهنگ عمومی جامعه ایرانی در طول تاریخ، تئوری نوسازی کلاسیک به عنوان چارچوب نظری در تحقیقات، بینشها و نظریهپردازی در جامعه ایرانی انتخاب مطلوب و مناسبی نبوده و به همین دلیل در عمل موفقیت چندانی نداشته است. بر این اساس نظریه پیشنهادی (یعنی نظریه نوسازی جدید) برای بررسی جامعه کنونی ایران در جهت توسعه و پیشرفت معرفی میشود.
وی در ادامه گفت: در مطالعات این رویکرد، سنت و تجدد با هم همزیستی دارند و میکوشند نقش مثبت و مفید سنت را نشان دهند. همچنین تغییراتی نیز در روش تحقیق به وجود آوردهاند مانند اینکه از تاریخ و بررسیهای تطبیقی استفاده نمودهاند. در ضمن اعتقادی هم به مسیر یکطرفه توسعه به سمت الگوی غربی نداشته و این که هر یک از کشورهای جهان سوم میتواند مسیر خاص خود را به سمت توسعه دنبال نماید و نقش مهمتری را برای عوامل خارجی (یا بین المللی) در نظر میگیرند.
بعد از بیانات دکتر نصیری، دکتر شرفالدین (عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)) به عنوان یکی از اساتید داور نشست، به ارزیابی این موضوع پرداخت و گفت: هر نظریهای باید ساختارمند باشد نه اینکه چند مؤلفه را کنار هم گذاشته شود و ربط بین آنها هم مشخص نباشد.
وی افزود: مکانیزمهای به سمت توسعه مهم هستند نه بازخوانی نظریه توسعه. همچنین نگاه ایدهپرداز محترم برنامهای بوده، در صورتی که باید در زمینه فرهنگ سازی کار شود و مردم را به این سمت سوق دهیم.
سپس حجتالاسلام و المسلمین دکتر پرهیزکار (عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)) یکی دیگر از اساتید داور نشست، به ارزیابی این موضوع پرداخت و اشاره کرد که مطالب دیگران را خوب تبیین کردهاید ولی جایگاه شاخصها با توسعه مشخص نیست و مهمترین نقد نیز به همین نکته برمیگردد. یکی دیگر از نقدهایی که وارد است این است که در عنوان گفته شده است «ارزیابی مجدد»، در صورتی که مقاله شما ارزیابی نیست و منظور از «مجدد» نیز مشخص نیست. همچنین اگر به جای «فرضیههای پایهای» گفته شود، «پیش فرضیههای پایهای» بهتر خواهد بود.
در ادامه، ایدهپرداز محترم به دفاع از خود پرداخت و چنین گفت: بنده به دنبال نظریه پردازی نیستم بلکه میخواستم از نظریهای که قبلاً گفته شده برای کشورمان استفاده کنم. اینکه فرمودید جایگاه شاخصها با توسعه مشخص نیست، مشخص کردن اینها در قالب یک طرح میگنجد نه یک مقاله.
در پایان نشست، دکتر سیاهپوش (پژوهشگر حوزه جامعهشناسی و قائم مقام دبیرخانه دائمی بین المللی کنگره علوم انسانی اسلامی) بیان کرد: عدم انسجام کار را باید پذیرفت و اگر نکتههای اساتید داور مدّنظر قرار بگیرد، مقاله شما تبدیل به ایده میشود.
دیدگاهتان را بنویسید