در این نشست ابتدا دکتر نعمتی (رئیس منا و مدیر جلسه) به اساتید و پژوهشگران خوش آمد عرض کرد و گفت هدف در این نشست‌ها این است که فضای گفتگوی علمی به خصوص برای افراد جوان فراهم شود. سپس ایده‌پرداز محترم، حجت‌الاسلام و المسلمین محمد سالم (پژوهشگر موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام) از مشهد مقدس، پژوهش خود را ارائه داد و گفت مقام معظم رهبری در خطاب به حوزویان و طلاب فرمودند: خط كلّی نظام اسلامی، رسیدن به تمدّن اسلامی است. برای رسیدن به چنین هدفی مطالعات و تحقیقات تمدن‌ساز مورد نیاز است و یکی از کارهایی که در این زمینه دارای اهمّیت است، مطالعه تطبیقی آرمان شهرها است.

     وی در ادامه افزود: تلاش برای دست‌یابی به جامعه ایده‌آل سبب تولید طرح‎‌ها و برنامه‌های جامع برای رشد و پیشرفت شده است. طرح‌ها و برنامه‌های موجود به صورت مدل‌های توسعه و الگوهای پیشرفت عرضه شده‌اند که هر بخشی موظف به اجرای موارد مربوط به خود است. اما شبیه‌سازی ترکیب نهایی انجام چنین راهبردهایی صورت نمی‌پذیرد تا به صورت یک سناریو قابل ارزیابی شود. نیاز به داشتن تصویری عینی و جامع از آنچه نتیجه طرح و برنامه‌هاست سبب شده است تا برخی اندیشمندان اقدام به تالیف با محتوای چنین شبیه‌سازی‌ای کنند. این شبیه‌سازی‌ها با عنوان مدینه فاضله و آرمان شهر ظهور پیدا کردند. تحلیل این تالیفات و مقایسه تطبیقی آن‌ها برای کشف نقاط اشتراک و اختلاف و منشأ اختلاف‌ها، موضوع اصلی این پژوهش است.

    در ادامه نشست، حجت الاسلام و المسلمین واسطی (استاد راهنما و معاون تحقیقات موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام)، مهمترین نظرات خود را چنین بیان کرد:

    در تمدن­سازی، بحث از «چگونگی» است نه اکتفا به «چیستی و چرایی»؛ نیاز به ارائه جزییات و روابط و فرآیندهاست و الا فقط در حد کلیاتی که باید بعدها به نحوه اجرای آن پرداخته شود باقی می­ماند؛ هنر آرمان­شهرنویس­ها این بوده است که تلاش کرده­اند ریشه­های هستی­شناختی، معرفت­شناختی، انسان­شناختی، ارزش­شناختی، روش­شناختیِ خود را امتداد بدهند و به نتایج عینی که در عمل جریان می­یابند برسانند؛ و یک شبیه­سازی از واقعیت نهایی از جامعه­ای ایده­آل را ارائه کنند.

در این طرح، مطالعه تطبیقی این سناریوها، با رویکرد سیستمی انجام می­پذیرد؛ یعنی در هر طرحواره از تمدن که توسط هر یک از آرمان­شهرنویس­ها ارائه شده است موارد زیر استخراج شده با یکدیگر مقایسه می‌شود:

1. ورودی­های طرحواره (یعنی چه نظام­های کلان اجتماعی را برای تحقق تمدن مطلوب، طرح کرده­اند؟)،
2. خروجی طرحواره (یعنی تصویری که از برآیند عملکرد این نظام­ها ارائه کرده­اند چگونه است؟)،
3. نقطه شروع پردازش برای تبدیل ورودی ها به خروجی (یعنی چه مولفه­هایی را برای شروع تغییر، تحول و پیشرفت پیشنهاد داده­اند؟)،
4. نقطه مرکزی و اهرم اصلی برای تحقق این طرحواره (یعنی اصلی­ترین متغیری که سبب حرکت به سوی تحقق مطلوب می­شود را چه نظام یا چه فرآیند یا چه مولفه­ای دیده­اند؟)،
5. مراحل تحقق این طرحواره و نقاط بحران این طرحواره و نحوه بازخوردگیری­ها

کشف موارد فوق، سبب دقیق­سازی و شفاف­سازی موضوعات و مسائل و دست­یابی به نقشه حرکت برای الگوی اسلامی پیشرفت خواهد بود.

     پس از بیانات حجت الاسلام واسطی، دکتر لطیفی (عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع))، به عنوان یکی از اساتید داور نشست گفت: این ایده برای مطالعات تطبیقی آرمان شهرهاست که اگر بتوان برای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در گام بعد حمایت کرد، مناسب است و همچنین تبلور آن در سایر بخش‌های علمی (خصوصاً علوم انسانی اسلامی) پیگیری شود.

    در ادامه دکتر نعمتی (رئیس منا و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)) به عنوان استاد داور به نقد و بررسی پرداخت و گفت: پیوند موضوع آرمان شهرها با محتوای علوم اجتماعی به شکل دقیق‌تر مشخص و تدوین گردد. همچنین باید با توجه به گستردگی قلمرو و موضوع علوم اجتماعی و همچنین تنوع نگاه‌ها در آرمان شهرنویسی، نقاط اهرمی و یا حوزه‌های دارای اولویت در آرمان شهر شما مشخص گردد.

    در پایان نشست، ایده‌پرداز محترم و استاد راهنمای ایشان به توضیحاتی در رابطه با نقدهای اساتید داور پرداختند.

پاورپوینت سیزدهمین نشان